پیشرفت‌هایی که در سال‌های اخیر در فناوری صورت گرفته است باعث تبدیل بارنامه سنتی کاغذی به بارنامه الکترونیکی (eB/L) شده است. این فناوری جدید توانسته است مزایای زیادی را برای چندین طرف که در زنجیره حمل و نقل کالا درگیر هستند، ایجاد کند.
در این مقاله مروری داریم بر نحوه استعلام بارنامه الکترونیکی و اینکه چگونه می‌تواند کارایی و ارزش را برای صادرکنندگان و سایر طرف‌های زنجیره تامین فراهم کند.
«آی‌بارپِی» سامانه هوشمندی است که به پرداخت لجستیک و پرداخت آنلاین و اتوماتیک کرایه بارنامه‌ها کمک کرده است و خدمات زیادی را برای سهولت مدیریت اسناد بارنامه ارائه داده است.
بارنامه الکترونیکی (eB/L) چیست؟
استفاده از بارنامه به روش سنتی و کاغذی، دست و پا گیر، زمان‌بر و مستعد خطا بود. بنابراین بارنامه الکترونیکی با همان عملکردهای بارنامه سنتی به وجود آمد و علاوه بر آن باعث بهبودی سرعت، امنیت و دقت اطلاعات شده است. در گذشته، انتقال اطلاعات مهم متکی بر یک سند بارنامه فیزیکی بود که از فرستنده به تحویل گیرندگان در یک کشور دیگر ارسال می‌شد.
با استفاده از بارنامه الکترونیکی داده‌های موجود در بارنامه را می‌توان تقریباً فوراً به سایر طرف‌های درگیر در زنجیره تأمین منتقل کرد.
چگونه یک بارنامه الکترونیکی فرآیند صادرات واردات را بهبود می‌بخشد؟
ارتقاء به فرآیند بارنامه الکترونیکی مزایای مختلفی را برای بسیاری از طرف‌های زنجیره حمل و نقل جهانی به همراه خواهد داشت. فرآیند سنتی بارنامه به صورت دستی و آهسته است و به اشتراک گذاشتن آن با طرفین در چرخه حمل و نقل آسان نیست.
ارتقاء از یک فرآیند کاملاً دستی و مبتنی بر کاغذ به یک رابط الکترونیکی برای جمع‌آوری اطلاعات و انتقال فوری آن به طرف‌های مربوطه، هزینه‌های اجرایی و عملیاتی را برای همه طرف‌های درگیر کاهش می‌دهد. در نهایت، این صرفه‌جویی در زمان و هزینه، هزینه محصولات و حمل و نقل را کاهش داده تا هزینه‌های نهایی را برای مصرف کنندگان کاهش یابد. برای آشنایی با نحوه دریافت استعلام بارنامه الکترونیکی با ما همراه باشید.
مزایایی بارنامه الکترونیکی
مزیت بارنامه‌های الکترونیکی نسبت به بارنامه سنتی بیشتر است. این نوع بارنامه‌های دیجیتالی نه فقط امنیت و سرعت را بهبود بخشیده بلکه از نظر هزینه هم بسیار مقرون به صرفه بوده و خیال صاحبان بار را هم راحت کرده است. به برخی از مزایای بارنامه الکتریکی اشاره خواهیم کرد.
یک فرآیند بدون کاغذ
یک eBL فرآیند بدون کاغذ را برای عوامل درگیر در چرخه حمل و نقل کالا فراهم می‌کند. هنگامی‌که یک بارنامه الکترونیکی ایجاد می‌شود، داده‌ها به صورت دیجیتال وارد می‌شوند، می‌توان از مهر و امضاهای الکترونیکی استفاده کرد، سپس داده‌ها، اطلاعات و مالکیت محموله را می‌توان فوراً به شخص دیگری منتقل کرد. این کار ورود مجدد دستی داده‌ها را حذف می‌کند، خطاهای انسانی را کاهش می‌دهد، زمان مدیریت شده و هزینه‌های مرتبط کاهش می‌یابند و نیاز به اشتراک‌گذاری و ذخیره اسناد فیزیکی را از بین می‌برد.
تبادل فوری اطلاعات، داده‌ها و عنوان
با استفاده از بارنامه الکترونیکی، انتقال اطلاعات و اصلاحات کالا در عرض چند ثانیه انجام می‌شود تا از بروز مشکلات و تأخیر در زنجیره تأمین جلوگیری شود.
دسترسی
هر دستگاه هوشمندی که به اینترنت متصل باشد به کاربران این امکان را می‌دهد که از هر کجا و در هر زمان به بارنامه‌های الکترونیکی دسترسی داشته باشند.
دقت داده‌ها
هر بار که داده‌ها دوباره وارد می‌شوند، خطر خطای انسانی افزایش می‌یابد. اگر داده‌ها در قالب الکترونیکی جمع‌آوری شوند یا در سیستم ارائه‌دهنده یکپارچه شوند، خطر خطای انسانی را از بین می‌برد. این یکی از مزیت‌های مهم استعلام بارنامه الکترونیکی است.
امنیت داده‌ها
طرفین زنجیره تأمین بر صحت و اعتبار اطلاعات مندرج در بارنامه تکیه می‌کنند. بارنامه‌های دیجیتال سطح بالاتری از امنیت را فراهم می‌کنند، به ویژه در مواردی که بر اساس فناوری بلاک چین ساخته شده‌اند. از آن‌جایی که فناوری بلاک چین بر روی یک شبکه توزیع شده کار می‌کند، تضمین می‌کند که داده‌ها بدون تایید یا ردیابی نمی‌توانند دستکاری یا تغییر داده شوند.
حذف هزینه پست
ارسال بارنامه و اسناد حمل و نقل بین‌المللی به صورت دستی ممکن است در ابتدا خیلی گران به نظر نرسد. اما وقتی هزینه‌های تعداد دفعاتی که این کار در سال انجام می‌شود را جمع کنید، کسب‌وکارها می‌توانند مقدار قابل‌توجهی در پول پس انداز کنند.
ذخیره‌سازی الکترونیکی، جستجو و سوابق تاریخی
بارنامه‌های الکترونیکی در قالب دیجیتال ذخیره می‌شوند، بنابراین اسناد و سوابق را می‌توان به راحتی با شماره‌های مرجع، شماره‌های BL و سایر اطلاعات تماس و محصول جستجو کرد.
چه اطلاعاتی در بارنامه الکترونیکی درج می‌شود؟
- بیمه بار
- وزن و تعداد و طول و حجم
- قیمت بار
- اطمینان از سلامت کالا
- مدل بسته‌بندی محصول
- هرگونه هزینه کمیسیون
- اطلاعات گیرنده (نام و نام خانوادگی و آدرس کامل )
- اطلاعات فرستنده (شامل نام و نام خانوادگی و آدرس دقیق فرستنده)
- اطلاعات حمل‌کننده (شامل نام و نام خانوادگی راننده، شماره شناسنامه و کد ملی، آدرس محل سکونت، شماره کارت هوشمند، شماره گواهینامه راننده)
- اطلاعات خودرو حمل بار جهت استعلام بارنامه الکترونیکی لازم است (شامل شماره پلاک، نوع بارگیری، شماره کارت هوشمند و …).
- آدرس دقیق محل بارگیری
- آدرس دقیق محل تخلیه بار
- تاریخ بارگیری
چگونگی استعلام بارنامه الکترونیکی
بسیاری از شرکت‌های حمل و نقل، سامانه یا اپلیکیشن‌های مخصوص خود را برای ارائه تجهیزات متعدد به کاربران فراهم کرده‌اند. اما استفاده از این نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌ها نیازمند رعایت احتیاط و دقت لازم است زیرا اگر معتبر نباشند ممکن است از شما سواستفاده شود. این اپلیکیشن‌ها کاربردهای مختلفی دارند که از جمله می‌توان به صدور الکترونیکی بارنامه اشاره کرد.
صاحبان کالا و رانندگان می‌توانند با ثبت نام در این اپلیکیشن‌ها و یا سایت‌ها، از خدمات و پشتیبانی آن‌ها بهره ببرند. برخی از این سامانه می‌توان به اپلیکیشن حمل و نقل بار وزمه، سامانه هوشمند حمل و نقل باروآنلاین، سامانه باربری اینترنتی ترابرنت و … اشاره کرد.
در خصوص حذف بارنامه کاغذی و گسترش استفاده از بارنامه‌های الکترونیکی در کشور، سازمان راهداری و حمل و نقل کشور به راه‌اندازی سامانه‌ای پرداخت که از طریق آن می‌توان به دریافت بارنامه الکترونیکی، کنترل اطلاعات ارسالی شرکت‌های حمل و نقل، استعلام کارت هوشمند راننده و … دست یافت.
رانندگان می‌توانند با مراجعه به سایت www.Rmto.ir اقدام به ثبت نام و دریافت بارنامه‌های الکترونیکی کنند و با استفاده از این بارنامه‌ها در جاده‌های کشور تردد کنند.
یکی از سامانه‌هایی که سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای جهت دریافت دستیابی به بارنامه الکترونیکی برای رانندگان به آن اشاره کرده است، سامانه Sapco است که در بستر موبایل یا وب‌سایت، برای پیگیری بارنامه الکترونیکی فراهم شده است و امکان دریافت استعلام بارنامه الکترونیکی بر اساس شماره پلاک، شماره و سریال بارنامه، کد رهگیری، کد ملی راننده و کد هوشمند وجود دارد. همچنین سامانه https://smartcard.rmto.ir را هم برای پیگیری بارنامه الکترونیکی، استعلام کارت هوشمند راننده و … به کار می‌برند.
صاحبان کالا می‌توانند از طریق سامانه https://siwar.rmto.ir جهت اخذ بارنامه الکترونیکی کالای خود اقدام کنند.
مراحل صدور و استعلام بارنامه الکترونیکی
برای صدور، ابتدا اطلاعات ارسال شده از نرم‌افزارها و سامانه‌های مخصوص شرکت‌های حمل و نقل توسط سازمان راهداری و حمل و نقل کشور مورد بررسی قرار گرفته و پس از اطمینان از درستی اطلاعات و تایید آن، بارنامه صادر می‌شود. برای انجام مراحل آن با ما همراه باشید.
- ابتدا مشخصات راننده و کامیون حمل بار باید به طور کامل ثبت شود.
- مسیر از مبدا به مقصد، تمام اطلاعات مربوط به کالای ارسالی، ارزش بار و تاییدیه‌های لازم گرفته شده و ثبت شوند.
- نرخ و کرایه بار توسط متقاضی بارنامه تعیین گردد.
- صحت اطلاعات ارسال توسط شرکت راهداری و حمل و نقل کشور، پلیس، گمرک و … تایید شود. این اطلاعات مربوط به شرکت‌های حمل‌کننده، رانندگان، فرستندگان بار و گیرندگان است.
- برای گرفتن حق تمبر از طریق درگاه پرداخت الکترونیکی، ابتدا باید اطلاعات بارنامه برای ناجا و امور مالیاتی ارسال شود.
- کنترل صحت اطلاعات بارنامه و ارسال آن
- دریافت کد رهگیری و چاپ بارنامه روی صفحه اعتبارنامه
نکته: پس از این مراحل و داشتن بارنامه، صاحبان کالا می‌توانند از طریق نرم‌افزارهای هوشمند کالا را از مبدا تا مقصد رصد کنند و در آخر رسیدن بار و تحویل آن را تایید کنند. گرفتن استعلام بارنامه الکترونیکی و داشتن کد رهگیری به خصوص برای صاحبان بار الزامی‌است. همچنین با ارسال کد رهگیری به شماره 20141 که متعلق به سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای است، به استعلام بارنامه خود بپردازند
نتیجه استعلام بارنامه الکترونیکی
همان‌طور که اشاره شد، ورود بارنامه الکترونیکی به دنیای حمل و نقل، علاوه بر داشتن مزایای بسیار، باعث بالا رفتن کارایی و صرفه‌جویی در هزینه‌های مربوط به صنعت حمل و نقل جهانی شده است. با اینکه بارنامه الکترونیکی بسیار کارایی داشته و روشی بهینه است ولی زمانی می‌توان از کاربرد و اهمیت آن اطمینان حاصل کرد که به عنوان یک قانون تصویب شود.
زمانی که بارنامه الکترونیکی به جریان اصلی تبدیل شود، شرکت‌ها باید اطمینان حاصل کنند که سیستم‌ها و ساختارهای داده‌ای کارآمد دارند تا رقابتی باقی بمانند و همچنین بسیاری از کارایی‌های یکپارچه‌سازی جدید را که در نتیجه به دست می‌آیند، فعال کنند.
همه طرف‌های زنجیره تامین باید برای بهبود فرآیندهای قدیمی‌یا سیستم‌های نرم‌افزاری، فعال باشند تا اطمینان حاصل کنند که قایق را از دست نمی‌دهند.
با پیشرفت دنیای مدرن و اهمیت یافتن زمان بیش از پیش، صدور بارنامه الکترونیکی یکی از بهترین راهکارهایی بود که مزایای زیادی برای شرکت‌های حمل و نقل، رانندگان و صاحبان بار به همراه داشته است.
با این کار، نه فقط در زمان بلکه در هزینه هم صرفه‌جویی‌های زیادی شد. صدور بارنامه الکترونیکی به عنوان سند حمل بار، باعث حل اختلالات زیادی در زمینه حمل و نقل در سطح کشور بوده است.
«آی‌بارپِی» سامانه هوشمندی است که راهکارهای نوینی را برای حمل بار از مرحله اول تا مرحله تایید و تحویل و پرداخت کرایه ارائه داده است. همچنین با هوشمند‌سازی پرداخت کرایه بارنامه و پرداخت لجستیک باعث فراهم کردن بستری امن، به همراه کاهش خطای انسانی و سرعت انجام پردازش شده است. اگر شما تاکنون تجربه استعلام بارنامه الکترونیکی را داشته‌اید، با ما به اشتراک بگذارید.