یکی از مهم‌ترین حوزه‌هایی که به امور حسابداری نیازمند است، حسابداری حمل و نقل است. در واقع در هر شرکت و ارگانی هزینه‌هایی در جهت حمل و نقل صرف می‌شوند که نیاز است حسابرسی شوند. در حسابداری برای حمل و نقل باید به نکات مهمی تسلط داشت که برای این کار ضروری هستند و از این موارد می‌توان به مسائل بازرگانی و امور گمرکی اشاره کرد.
آی‌بارپی یکی از بهترین ارائه‌کنندگان خدمات در زمینه حمل و نقل است که یکی از مشکلات صاحبان بار یعنی پرداخت به موقع کرایه رانندگان پس از تخلیه بار را با ابزار‌های کارآمدی که در اختیار مدیران مالی و لجستیک قرار می‌دهد، بر‌طرف کرده است.
این مجموعه با سامانه فینتک لجستیک خود زمینه دریافت بارنامه از سازمان راهداری، پردازش و انجام پرداخت‌های مستقیم به حساب رانندگان را فراهم کرده است. این مجموعه در حوزه پرداخت لجستیک نیز خدمات شایانی را به مشتریان خود ارائه می‌دهد.
آی بارپی در این مطلب قصد دارد شما را با حسابداری حمل و نقل و نکات مهم آن آشنا کند، پس تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
سند حسابداری و ثبت آن
حسابداری از شاخه‌های مختلفی اعم از حسابداری صنعتی، خدمات، کشاورزی و… تشکیل شده که همه آن‌ها به ثبت حسابداری نیازمند هستند و همین موضوع آن را مهم کرده است.
پیش از سند‌های حسابداری باید درباره اسناد مثبته بدانید؛ در اصل اسناد مثبته اسنادی هستند که در آن‌ها وقایع مالی یک شرکت، کارخانه و… قابل مشاهده است و برای ثبت مورد استفاده قرار می‌گیرد. فاکتور‌های فروش، رسید‌های بانکی و هر سندی که وقایع مالی را نمایش دهد، جزو اسناد مثبته به حساب می‌آیند.
اسناد حسابداری اسنادی هستند که در آن‌ها اطلاعات مالی ارائه داده می‌شوند. این سند هم می‌تواند به صورت دستی تنظیم شود و هم به صورت نرم‌افزاری قابل تنظیم است. امروزه با پیشرفت فناوری و روی کار آمدن نرم‌افزار‌های حسابداری استفاده از روش دستی کمتر شده است.
همانطور که گفته شد، در هر شاخه از حسابداری که قصد فعالیت داشته باشید، نیاز به ثبت اسناد حسابداری از بین نخواهد رفت. ثبت این اسناد از مهم‌ترین رویداد‌های حسابداری است که برای حسابداری برای حمل و نقل نیز باید به آن توجه داشت.
ثبت اسناد حسابداری برای حسابداری حمل و نقل به این دلیل انجام می‌شود که در امور مالی نظم ایجاد شود، از تحریف و دستکاری یا از بین رفتن اسناد جلوگیری شود و به طور کلی امور مالی با مشکل مواجه نشود. در صورتی که این اسناد به درستی ثبت نشوند مطمئنا تمامی امور مالی با اختلال و مشکل مواجه می‌شوند.
انواع حمل و نقل
حسابداری حوزه حمل و نقل از شاخه‌های مختلفی تشکیل شده که از کوچک تا بزرگ آن‌ها به امور مهمی به حساب می‌آیند اما در هر یک از آن‌ها ممکن است به شیوه متفاوتی انجام شود. در واقع قوانین ثابت در ثبت اسناد حسابداری به همان صورتی است که بود، اما در برخی نکات آن که به نوع حسابداری بستگی دارد، تغییراتی ایجاد می‌شود.
به طور کلی در حسابداری برای حمل و نقل، حساب‌ها مربوط به حمل و نقل دریایی، حمل و نقل بین المللی یا چنین مواردی هستند. مسلما وقتی وارد حوزه حمل و نقل بین المللی می‌شویم، با امور مالی وسیع‌تری رو به رو هستیم. به عبارت دیگر به دلیل اینکه در حمل و نقل بین الملل گاها بار‌های سنگین جا به جا می‌شود، امور مالی آن نسبت به امور مالی بخش‌های دیگر حمل و نقل پیچیده‌تر و زیاد‌تر است.
به طور کلی حساب‌ها و امور مالی یک شرکت چه شرکت حمل و نقل باشد چه هر نوع شرکت دیگری، نیازمند این است که به خوبی مورد بررسی و ثبت قرار بگیرند تا امور مالی با مشکل مواجه نشوند و مهم‌ترین نکته اینکه بتوان به اطلاعات درج شده و صحت آن‌ها اطمینان کرد.
انواع هزینه‌های حمل و نقل
از لحاظ هزینه‌های حمل و نقل، حمل و نقل‌ها به سه دسته مهم تقسیم می‌شوند که برای انجام حسابداری حمل و نقل دانستن آن‌ها لازم است. در ادامه درباره این سه دسته بیشتر صحبت خواهیم کرد:
حمل و نقل به داخل
به طور کلی یکی از انواع حمل و نقل یا به عبارتی هزینه‌های حمل و نقل مورد استفاده، هزینه‌های حمل و نقل داخل است. همانطور که از نام این نوع هزینه مشخص است، برای کنترل حساب موجودی بدهکار در حمل و نقل‌های داخلی از آن استفاده می‌شود. به دلیل داخلی بودن این نوع حمل و نقل امکان پیگیری آن در صورت بروز مشکل راحت‌تر خواهد بود.
حمل و نقل در داخل| حسابداری حمل و نقل
حمل در داخل به انتقال مواد از انبار به خط تولید اشاره دارد که به عنوان تولید غیر‌مستقیم در نظر گرفته می‌شود و جزوی از هزینه‌های کالایی که تولید می‌شود، به حساب می‌آید.
حمل و نقل به خارج
هزینه‌های حمل و نقل خارجی معمولا به نسبت هزینه‌های داخلی بیشتر است و دلیل آن عواملی همچون هزینه‌های گمرک است که در حمل و نقل داخلی دخیل نیستند.
نرم‌افزار‌های حسابداری حمل و نقل
برای حسابداری چه در حوزه حمل و نقل وچه سایر حوزه‌ها می‌توان از دو روش دستی و نرم‌افزاری برای ثبت اطلاعات مالی استفاده کرد که همانطور که می‌دانید در حال حاضر استفاده از نرم‌افزار‌های حسابداری مختلفی که وجود دارند، بیشتر مورد استقبال قرار گرفته است.
به عبارتی اگر روش دستی را با روش نرم‌افزاری مقایسه کنید به مزایای زیادی که روش نرم‌افزاری نسبت به دستی دارد، پی خواهید برد. در واقع نرم‌افزار‌ها با ویژگی‌ها و ابزاری که در اختیار کاربر خود در جهت انجام فعالیت‌های حسابداری انجام می‌دهند، کار او راحت‌تر می‌کنند و سرعت کار را افزایش می‌دهند.
نرم‌فزار‌های حسابداری حمل و نقل در انواع مختلفی یافت می‌شوند و به طور کلی تنوع زیادی دارند. هر فرد به نسبت نیاز خود و ویژگی‌هایی که این نرم‌افزار‌ها در اختیارش قرار می‌دهند، انتخاب می‌کند که از کدام یک از آن‌ها استفاده کند.
برخی از ویژگی‌های مهم و حائز اهمیت نرم‌افزار‌های حسابداری عبارتند از:
• امکان ثبت ماشین‌ها و رانندگان مربوط به حمل و نقل
• امکان ثبت اطلاعات مربوط به بارنامه‌ها
• امکان صدور صورتحساب برای صاحب بار توسط نرم‌افزار
• امکان مشخص کردن تاریخ تحویل و تسویه
• امکان ثبت اطلاعات کانتینر و راهنامه بین المللی برای حمل و نقل‌های بین المللی
• امکان دریافت گزارش بارگیری روزانه
• امکان صدور گزارش مربوط به بارگیری
• امکان ثبت بدهکاری و بستانکاری مربوط به رانندگان
با توجه به ویژگی‌های گفته شده می‌توانید به دلیل محبوبیت این روش و راحت و آسان بودن آن پی ببرید.
نکات مهم حسابداری حمل و نقل
در حسابداری برای حمل و نقل نکات زیادی باید رعایت شوند تا در نتیجه بتوانید کاری بی‌نقص داشته باشید. در ادامه به برخی از این نکات اشاره میکنیم:
• هزینه حمل، هزینه بیمه خودرو، هزینه سوخت، هزینه بیمه بار و… تمامی موارد هستند که در صورت وجود باید در بارنامه ذکر شوند تا مشتری از آن‌ها اطلاع داشته باشد.
• سند حسابداری از موارد مهمی است که باید صدور آن را در دستور کار خود قرار دهید.
• همانطور که می‌دانید حسابداری امری بسیار حساس و مهم است و باید به دست افراد متخصص و کاربلد سپرده شود.
اصطلاحات مهم در زمینه حسابداری برای حمل و نقل
حسابداری حمل و نقل از اصطلاحات مهمی تشکیل شده است که ندانستن آن‌ها می‌تواند باعث شود وقتی درباره آن‌ها صبحت می‌شود، منظور و مقصود را واضح متوجه نشوید. با توجه به این موضوع برخی از این اصطلاحات مهم پر‌کاربرد حسابداری را برای شما قرار دادیم:
پیش کرایه
به وجهی که برای حمل بار بین خریدار و فروشنده درباره آن توافق صورت گرفته است و از فروشنده بار دریافت می‌شود، پیش کرایه گفته می‌شود.
پس کرایه| حسابداری حمل و نقل
پس کرایه به وجهی گفته می‌شود که طبق توافق بین خریدار و فروشنده برای بار از خریدار دریافت می‌شود.
راهنامه بین المللی
راهنامه بین المللی به سندی گفته می‌شود که بر طبق ان سند شرکت حمل و نقل بیمه می‌شود.
کاپوتاژ
به حمل کالا از بندر کشوری به بندر کشور دیگر و از گمرکی به گمرک دیگر را کاپوتاژ می‌گویند.
حق کمیسیون| حسابداری حمل و نقل
شرکت‌های حمل و نقل مبلغی را به عنوان کمیسیون از رانندگان خود دریافت می‌کنند که به این مبلغ حق کمیسیون گفته می‌شود.
کارنه تیر
کارنه تیر جزو اسناد پر‌کاربرد و مهم در حمل و نقل به حساب می‌آید. سند ترانزیتی بین المللی کالا که از راه زمینی به سمت مقصد می‌رود و در مبدا صادر می‌شود را کارنه تیر می‌گویند که با وجود این سند در زمانی که کالا‌ها از کشور‌های بین راه مقصد عبور می‌کنند، نیازی به انجام تشریفات ترانزیت ندارند.
اظهارنامه کالا
از دیگر اصطلاحات مهم در حسابداری حمل و نقل، اظهارنامه کالا است که توسط شرکت گمرک تعیین می‌شود و به برگه‌ای گفته می‌شود که در آن اشخاص ذی‌نفع روش گمرکی که قصد دارند با آن کالای خود را ارسال کنند. در داخل این اظهارنامه می‌آورند و مشخصاتی که گمرک برای به اجرا در‌آوردن این روش به آن‌ها نیاز دارد را نیز در این اظهارنامه ذکر می‌کنند.
بارنامه الکترونیک
این نوع بارنامه امروزه جایگزین بابرنامه‌های کاغذی شده است و کاربرد فراوانی در صنعت حمل و نقل پیدا کرده است. در واقع بارنامه الکترونیک، سندی الکترونیک است که توسط شرکت حمل و نقل صادر می‌شود و در آن کلیه اطلاعات بار اعم از نام فرستنده، گیرنده، مبدا، مقصد و… ذکر شده است.
سخن آخر
در این مطلب سعی کردیم شما را با نکات مربوط به حسابداری برای حمل و نقل که جزو حسابداری‌های رایج است، آشنا کنیم تا با استفاده از این نکات بتوانید اطلاعات خود در این زمینه را کامل کنید. توجه داشته باشید که با توجه به اهمیت حسابداری حمل و نقل، این کار باید توسط افراد کاربلد و متخصص انجام شود تا از درستی و دقیق بودن آن اطمینان داشته باشید.
امیدواریم این مطلب توانسته باشد پرسش‌های ذهن شما درباره این نوع حسابداری را پاسخ دهد. با این حال در صورتی که پرسشی در ارتباط با این روش حمل و نقل ذهن شما را درگیر کرده است، می‌توانید آن را با کارشناسان آی‌بارپی، سامانه ارائه دهنده خدمات پرداخت لجستیک و پرداخت بارنامه در میان بگذارید