هر ساله، به منظور ساماندهی بهتر جاده‌های کشور، افزایش نظم حاکم بر حملونقل باری و ارائه خدمات نظام‌مند، مقررات جدیدی مربوط به ابعاد و اوزان وسایل نقلیه باری وضع می‌شود.
اوایل مهر ماه ۱۴۰۲، ابلاغیه‌ای جدید تحت عنوان مقررات ابعاد و اوزان مجاز تردد وسایل نقلیه باری و مسافری در راه‌های سراسر کشور اعلام شد.
با دستورالعمل‌های جدیدی، تغییراتی در ابعاد و اوزان وسایل نقلیه به‌وجود آمد که در این مقاله از بلاگ سامانه حمل بار قصد داریم آنها را با یک‌دگیر بررسی کنیم و مقادیر مجاز حمل بار در سال ۱۴۰۲ را به تفکیک نوع وسیله نقلیه و کارایی آن، مورد مقایسه قرار دهیم.
ابلاغیه ابعاد و ازان وسایل نقلیه
متن ابلاغیه ابعاد و اوزان مجاز تردد وسایل نقلیه باری در سراسر راه‌های کشور به شرح زیر است:
«با توجه‌به قانون تشکیل وزارت راه و شهرسازی و همچنین ماده ۳۱ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، مقررات ابعاد و اوزان مجاز تردد وسایل نقلیه باری و مسافری در راه‌های کشور برای وسایل نقلیه با وزن ناخالص بین ۱۹ تا ۴۴ تن ابلاغ می‌گردد.»
این مقررات دارای هفت ماده و چهار تبصره است که در ادامه به بررسی و توضیح هر یک خواهیم پرداخت.
بررسی هفت ماده ابلاغیه ابعاد و اوزان مجاز تردد وسایل نقلیه باری
- ماده اول به شرح و توضیح معانی کلمات و اصطلاحات به‌کار رفته در این ابلاغیه همچون انواع وسایل نقلیه، محورها، وزن بار و کد هر یک پرداخته است.
- ماده دوم به مشخص کردن حداکثر طول، عرض و ارتفاع مجاز وسایل نقلیه باری در راه‌های کشور پرداخته است. طبق این ابلاغیه، حداکثر طول مجاز تردد آزاد وسایل نقلیه باری برای کامیون دو محور ۱۰ متر، کامیون سه محور به بالا ۱۲ متر، انواع تریلی ۱۶.۵ متر، کامیون با یدک ۱۸.۳۵ متر و تریلی خودروبر ۲۰.۷۵ متر است.
- حداکثر عرض مجاز تردد آزاد در راه‌ها برای کلیه وسایل نقلیه باری با بار بدون درنظر گرفتن آینه‌ها و چراغ‌های جانبی ۲.۶ متر است.
- حداکثر ارتفاع مجاز تردد در راه‌های کشور به جز محورهای هراز و چالوس برای کلیه وسایل نقلیه باری با بار، از سطح زمین تا بالاترین قسمت بار یا وسیله نقلیه ۴.۵ متر است.
- ماده سوم به اوزان مجاز تردد وسایل نقلیه در راه‌های کشور تخصیص یافته است. طبق این ماده، حداکثر فشار وارده از محورهای وسایل نقلیه بر سطح راه نباید از حدود زیر گذرد:
نکات مربوط به ماده ۳
- در صورتی که فاصله مرکز تا مرکز دو محور از یکدیگر بیش از ۲ متر باشد، هر محور به‌عنوان محور منفرد در نظر گرفته می‌شود.
- لاستیک محورهایی که از گروه‌های منفرد، زوج و تریوله که دارای دو چرخ در هر محور هستند، باید از نوع رادیال با عرض حداقل ۳۶.۵ سانتی‌متر باشد؛ در غیر این صورت به ازای هر محور یک تن از وزن مجاز گروه محوری کسر خواهد شد.
وزن مجاز تردد کامیون‌ها در راه‌های کشور به شرح ذیل است:
وزن مجاز انواع وسایل نقلیه مفصل‌دار (کامیون با یدک) که یدک به‌طور غیرمستقیم به‌وسیله مال بند و قفل و پین به کامیون متصل می‌شود؛ در جاده‌های کشور، در جدول‌های زیر آورده شده است:
وزن مجاز تردد انواع تریلی‌ها (کشنده + نیمه یدک، بارگیر مستقیما به‌وسیله چرخ پنجم به کشنده متصل است) به‌صورت مجزا برای هر گروه محوری در جداول آورده شده است:
- ماده چهارم این ابلاغیه اذعان دارد که وسایل نقلیه مشمول مقررات فوق باید دارای لاستیک با عرض حداقل ۲۷۵ میلی‌متر و یا بیشتر باشند.
- ماده پنجم ابلاغ شده در مودر حداکثر وزن وسایل نقلیه باری همراه با بار می‌گوید که نباید از مقدار مندرج در کارت مشخصات آنها تجاوز نماید و تردد وسایل نقلیه با ابعاد و اوزان بیش از میزان ذکر شده در این مقررات در جاده‌های کشور ممنوع است. مگر اینکه باز اضافی تخلیه گردد.
- طبق ماده ششم، در صورتی که محموله‌هایی غیرقابل تفکیک باشد و ابعاد و اوزان مجاز تردد وسایل نقلیه باری و بار آنها از مقادیر ذکر شده، بیشتر باشد و حمل آنها از طریق راه های زمینی ضروری باشد؛ در این صورت لازم است وسیله نقلیه تحت شرایط خاص و با مجوز ترافیکی که از سوی سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای یا مراکز مجاز صادر می‌گردد، تردد نماید.
- بر اساس ماده هفتم متخلفین از این مقررات، علاوه بر توقف وسیله نقلیه ، توسط مامورین پلیس راهنمایی و رانندگی جهت پرداخت خسارت وارده، به راه مطابق مفاد ماده ۳۱ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی و نیز تطبیق با مقررات به سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای معرفی می‌گردند.
بررسی پنج تبصره ابلاغیه ابعاد و اوزان وسایل نقلیه
- تبصره ۱
حداکثر میزان جلوآمدگی بار از مرکز اولین محور وسیله نقلیه ۱.۵۰ متر و حداکثر میزان بیرون ماندگی بار از مرکز آخرین محور وسیله نقلیه، در کامیون‌ها ۳ متر و در تریلی‌ها ۵ متر است.
وسایل نقلیه‌ای که میزان بیرون ماندگی و یا جلوآمدگی بار آنها بیش از مقادیر فوق باشد، تردد آنها تحت هر شرایطی در راه‌های کشور ممنوع است.
- تبصره ۲
حداکثر میزان بیرون ماندگی بار از عرض بارگیر وسایل نقلیه، نباید از هر طرف بیش از ۳۰ سانتی‌متر باشد.
- تبصره ۳
در صورتی که در محورهایی محدودیت ارتفاعی ایجاد گردد و ارتفاع مجاز تردد در آن محورها کاهش یابد، مراتب از طریق سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای اطلاع رسانی خواهد گردید.
- تبصره ۴
تریلی‌هایی که تعداد محورهای تریلر آنها از چهار محور بیشتر باشد، محورهای عقب بایستی دارای خاصیت فرمان‌پذیری باشند.
معرفی استارت‌آپ هوشمند حملونقل
پس از بررسی تمام قسمت‌ها و محتوای ابلاغیه مقررات جدید ابعاد و اوزان مجاز تردد وسایل نقلیه باری، نوبت به معرفی یک استارت‌آپ هوشمند در حوزه لجستیک و حملونقل به نام آی بار رسیده است. آی بار به‌عنوان یک پل ارتباطی میان صاحبین بار، شرکت‌های حملونقل و رانندگان در این عرصه حضور دارد.
آی بار به دلیل دارا بودن شبکه گسترده‌ای از رانندگان، مدیریت کارآمد و دقیق پروسه حملونقل بار و دارا بودن مجوزهای قانونی و قابل اعتماد بودن و در نهایت ارائه خدمات با کمترین هزینه، انتخابی درخشان برای هر فرد است.
علاوه بر این موارد، اپلیکیشن آی بار به رانندگان امکان انتخاب و ثبت بار مدنظر را به راحت‌ترین و بهترین شکل ممکن می‌دهد.
سخن آخر
با مطلع بودن از قوانین و مقررات ابعاد و اوزان مجاز تردد وسایل نقلیه باری، امکان ارائه خدمات مؤثرتر و مطمئن تر برای شما فراهم می شود. در صورت آگاه نبودن از مقررات جدید ابعاد و اوزان مجاز تردد وسایل نقلیه باری، در پروسه حملونقل به مشکل برخواهید خورد و از دست دادن زمان و صرف هزینه‌های آتی به شما ضرر وارد خواهد کرد.
به‌علاوه شناخت استارت‌آپی موفق در حوزه حملونقل هوشمند به نام آی بار، پروسه حملونقل وقت‌گیر و هزینه بر حملونقل بار را، به تجربه‌ای به‌صرفه، سریع و لذت‌بخشتبدیل می‌کند.
سؤالات متداول
- حداکثر عرض مجاز تردد وسایل نقلیه باری چقدر است؟
حداکثر عرض مجاز برای وسایل حملونقل باری ۲.۶ متر است.
- شرایط لاستیک محورهایی که از گروه منفرد و زوج هستند، باید چگونه باشد؟
لاستیک این محورها باید از نوع رادیال با عرض حداقل ۳۶.۵ سانتی‌متر باشد.
- محورهای عقب تریلی‌هایی که بیش از ۴ محور دارند، باید چه مشخصه‌ای داشته باشد؟
محورهای عقب این مدل تریلی‌ها، باید دارای خاصیت فرمان‌پذیری باشند.